Đây là lễ hội được phục dựng quy
mô nhất của TP.Đà Nẵng. Lễ hội diễn ra tại làng Phong Lệ, xã Hòa Châu, Huyện
Hòa Vang.
Đoàn mục đồng gồm 60 em nhỏ với áo vá, roi trâu, hơn 20 cờ mục đồng cùng bà con
17 tộc đi dạo đồng. Trong số này, Hội đồng chư phái tộc làng Phong Lệ chọn ra ba
lá cờ đẹp nhất để trao giải.
 |
| Đoàn lễ rước Mục đồng đi
qua các cánh đồng (Ảnh: TP) |
Trước đó, con cháu của 17 chư
phái tộc trong làng Phong Lệ đã quần tụ để lựa chọn tìm ra 60 mục đồng “khôi ngô
tuấn tú”. Để phục vụ lễ hội, ngoài việc cắt cử các chức sắc lo việc tế lễ, dân
làng Phong Lệ phải chuẩn bị một cỗ kiệu hai đòn khiêng có giăng hoa, kết trái
tươm tất và phân công bốn mục đồng khỏe mạnh khăn đóng, áo dài giữ phần khiêng
kiệu.
 |
| Các mục đồng cũng lội qua
nhưng cánh đồng ruộng, vui đùa cùng trâu (ảnh: Bee) |
Ngoài cờ nhỏ của mục đồng còn có
cờ lớn của 17 tộc họ bên trên có khoan lỗ để treo các con giống, các dụng cụ sản
xuất nông nghiệp như cày, bừa, cuốc, xẻng. Đây cũng là lần đầu tiên sau nhiều
năm, những trò chơi dân gian hấp dẫn trẻ quê được tái hiện như: trò bịt mắt bắt
vịt, đánh nẻ, đánh thẻ hay kéo co...
Đây là lễ hội hiếm, riêng biệt trong cả nước. Nét độc đáo của lễ hội không chỉ ở
tôn vinh trẻ chăn trâu mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết của người lao động,
các tầng lớp nhân dân, cùng ước mong mưa thuận gió hòa, đồng ruộng tươi tốt.
 |
| Các mục đồng tham gia trò
chơi dân gian trước khi rước thần vào đình làng (ảnh: Bee) |
Được biết, trước đây, Lễ rước
Mục Đồng được tổ chức cứ đến các năm Tý, Ngọ, Mẹo, Dậu (nghĩa là cách nhau
3 năm), sau dãn dần ra 6 năm, rồi cuối cùng 12 năm.
Lần cuối cùng Lễ hội được tổ chức được ghi nhận là năm Bảo Đại thứ 11 (1936).
|
Chuyện kể rằng, làng
Phong Lệ xưa có một cồn cỏ. Ngày nọ, có người xua đàn vịt lên cồn, chân
vịt bỗng dính chặt xuống đất như có bàn tay ai đó níu lại. Cho là có
thần linh giáng hạ nên chẳng ai dám bén mảng đến cồn.
Một hôm, có đàn trâu trong làng chạy lạc đến cồn, đám trẻ chăn trâu đến
tìm nhưng không hề hấn gì cả.
Từ đó có tiếng đồn là cồn Thần chỉ cho các trẻ chăn trâu đến gần mà
thôi. Xóm Cồn về sau được gọi là xóm Đồng, làm nơi tụ tập của các mục
đồng trong làng. Câu chuyện lạ lùng ấy, sau nhiều thế hệ dần dần hình
thành một lễ hội dành riêng cho các trẻ chăn trâu, gọi là lễ rước Mục
đồng.
Từ hạ tuần tháng 3 âm lịch, khi vụ mùa đã hoàn tất là lúc các công việc
sắp đặt cho lễ hội bắt đầu. Trong lễ, mọi người ai ai cũng giữ sự cung
kính trước đám mục đồng. Lễ vật xôi gà được bày trên chiếu hoa trải khắp
ba gian đình, ai nấy đều hoan hỉ vì tin rằng lòng thành của mình đã được
thần mục chứng giám; và ngày mai, đồng ruộng sẽ tốt tươi.
|