Trong thảo luận tại phiên họp đã
xuất hiện tình huống nhạy cảm: HTX có được thành lập Cty, góp vốn, mua cổ phần
hay không?
|
Một phiên họp của Ủy ban
Thường vụ Quốc hội. (Ảnh: Thái Bình/TTXVN). |
Tại phiên thảo luận, các ý kiến
phân tích, bản chất của HTX là phục vụ xã viên trên nền tảng hợp tác. Nhưng, xây
dựng luật này rất khó vì nước ta có rất nhiều loại hình HTX. Câu hỏi đặt ra là:
Tại sao những năm qua, ta đã tạo nhiều điều kiện nhưng HTX phát triển chưa mạnh
và chưa tương xứng, Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho rằng,
luật mới cần làm rõ 3 yếu tố: Việc sở hữu đồng vốn và hình thức góp vốn, cách tổ
chức sản xuất và quản lý, cách phân phối; 3 yếu tố này chưa khắc phục được thì
HTX chưa thể phát triển.
Một số quan điểm được nêu ra
rằng, có hình thức góp vốn đa dạng để phù hợp với từng loại hình, có thể bằng
tiền, bằng công cụ sản xuất hay đất đai và cần có sự khống chế về tỉ lệ nhất
định, để tránh các HTX trở thành Cty cổ phần. Xã viên phải là người trực tiếp
kinh doanh, trực tiếp lao động trong HTX. Việc phân phối, có thể phân phối theo
vốn góp, tài sản góp và công sức lao động, có cơ chế phân chia theo lợi nhuận.
Bởi vậy, luật không nên quy định quá cụ thể, chi tiết, dẫn đến hạn chế hoạt động
của HTX.
Nhiều ý kiến khác đưa ra lập
luận: Nếu quy định HTX là đơn vị kinh tế có tư cách pháp nhân thì phải được
quyền mua cổ phần, góp vốn với các đơn vị khác để đem lại quyền lợi cho xã viên.
Đã là kinh tế thị trường thì tất cả những người có tiền đều được góp vốn. Ngược
lại, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu thống nhất với ý kiến của Chính phủ, cho rằng
nếu cho phép HTX thành lập Cty, góp vốn, mua cổ phần của DN khác có thể làm HTX
dần xa rời bản chất và mục đích hoạt động là để phục vụ các thành viên trên cơ
sở tài sản chung không chia. Không nên cho phép HTX thành lập Cty, góp vốn, mua
cổ phần của DN khác để khuyến khích phát triển HTX mang bản chất đích thực,
tránh được các rủi ro.
Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên
nhấn mạnh: Khi QH đặt cho HTX địa vị pháp lý là tổ chức kinh tế tập thể hoạt
động như doanh nghiệp, nhưng không có nghĩa là doanh nghiệp hoàn toàn. HTX có
những mô hình và phương thức hoạt động khác nhau, tùy theo từng lĩnh vực cụ thể.
Có thể thiết kế một quy định nguyên tắc chung cho mọi loại hình HTX và những quy
định cho từng loại hình đặc thù...