Lễ hội ở làng Đồng Kỵ. Ảnh: Lại Viết Đàm
Tính đến thời điểm này Tết mới
được 1 tuần nhưng các lễ hội đền chùa đã rộn ràng vào hội. Ngay từ đêm Giao thừa
Tết Tân Mão các ngôi chùa, đền ở Hà Nội đã đông đúc người đến dâng hương cầu
khấn để mong một năm mới bình an, hạnh phúc và may mắn. Chùa Phúc Khánh, chùa
Trấn Quốc, phủ Tây Hồ, chùa Quán Sứ… người chật như nêm. Các lễ hội lớn như chùa
Hương (Mỹ Đức, Hà Nội), Yên Tử (Quảng Ninh), Bái Đính (Gia Viễn, Ninh Bình)… từ
khi khai hội đã đón hàng vạn lượt người đến cầu tài, cầu lộc, cầu danh. Ngay cả
những nơi chưa diễn ra lễ hội như chùa Tây Phương (lễ hội tổ chức vào ngày 6.3
âm lịch) nhưng đến thời điểm này ngày nào con đường vào chùa cũng chật kin khách
thập phương kéo về.
Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu người
dân đến những ngôi chùa gắn liền với những danh lam thắng cảnh này để vãn cảnh,
để tìm sự thanh tịnh, bình an trong tâm hồn. Hầu hết những người đến cửa chùa,
cửa đền bây giờ đều chăm chăm lo cúng lễ chứ ít ai để tâm đến vãn cảnh, du xuân.
Đến bất kỳ ngôi chùa nào, nếu chỉ quan sát một chút đều rất nhiều những chiếc xe
sang trọng chở theo nhiều đồ lễ đắt tiền. Người vào chùa chen chân nhau với
những mâm lễ đầy, ai cũng mong tìm một chỗ trống trên ban thờ để đặt đồ lễ của
mình. Dạo qua mấy ngôi chùa, đâu đâu cũng thấy tiếng lầm rầm khấn vái cầu mong
thăng chức, thăng quyền.
Vẫn biết cầu mong điều an lành,
tốt đẹp là mong muốn của tất cả mọi người. Nhưng nhiều người, lại đem những điều
thế tục để áp dụng vào. Dọc đường trẩy hội chùa Hương, các phiến đá pho tượng,
hang động… đều được du khách đặt tiền lên để cầu xin được thánh thần, Trời Phật
ban phúc, ban ơn. Các pho tượng La Hán trong chùa Bái Đính được những người đến
lễ chùa đặt tiền mặt vào tay để cầu lộc. Nhiều chùa chiền ban thờ, hòm công đức,
khay đĩa để nhận tiền giọt dầu đặt ở khắp mọi nơi đã làm giảm đi yếu tố tâm
linh. Dường như nhiều người đến với nơi linh thiêng không phải để tìm về nguồn
cội, tìm về truyền thống mà chỉ đến để cầu tiền tài, chức tước, danh vọng hoặc
xem như đó là vui chơi, giải trí. Lễ hội ngày càng bị thương mại hoá, bị “đời”
hoá bởi chính những người tham gia lễ hội.
Theo thống kê chưa đầy đủ cả nước có
khoảng 8.000 lễ hội, trong đó có gần 500 lễ hội truyền thống. Đa phần
các lễ hội mang tính chất tôn giáo, tín ngưỡng đều được khai hội vào mùa
xuân. Đây là những sản phẩm tinh thần của người Việt nhằm tôn vinh những
hình tượng thiêng, những người có công khai phá những vùng đất mới,
chống chọi thiên tai, trừ ác thú, tạo dựng nghề nghiệp, những nhân vật
truyền thuyết đã chi phối cuộc sống nơi trần gian, giúp con người hướng
thiện, giữ gìn cuộc sống hạnh phúc... Những lễ hội dân gian được tổ chức
nhằm giáo dục cho các thế hệ sau về những truyền thống quý báu của cha
ông đồng thời kế thừa và phát huy những giá trị truyền thống. |