Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, cả nước có khoảng 350.000 thanh niên tình nguyện gia nhập lực lượng thanh niên xung phong (TNXP), đã chiến đấu, phục vụ chiến đấu dũng cảm, lao động sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần quan trọng vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc. Thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với lực lượng TNXP,  ngày 14/4/1999, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 104 về một số chính sách đối với TNXP đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến.

Đến nay, cả nước đã có 125.952 TNXP được giải quyết hưởng chế độ, chính sách, trong đó có 4.897 liệt sỹ, 33.872 thương binh, trợ cấp 1 lần cho 83.620 người và trợ cấp thường xuyên cho 3.563 người. Song song với đó, các cựu TNXP còn được giải quyết các chế độ chính sách khác như bảo hiểm y tế, trợ cấp mai táng phí, trợ cấp do nhiễm chất độc hoá học, chế độ trợ giúp người nghèo…

Trong 5 năm từ 2005-2009, Hội Cựu TNXP đã phối hợp với Đoàn Thanh niên các cấp quy tập được 800 hài cốt liệt sỹ TNXP, huy động các nguồn lực xã hội xây dựng được 560 ngôi nhà tình nghĩa, xoá 1.100 nhà dột nát, tặng 15.600 sổ tiết kiệm và trên 20.000 phần quà và suất học bổng cho gia đình, con em cựu TNXP. Trung ương Đoàn cũng đã trao tặng 250.000 Kỷ niệm chương cho cựu TNXP, chỉ đạo xây dựng các tượng đài TNXP,  tổ chức các cuộc gặp mặt cùng nhiều hoạt động về nguồn cho các cựu TNXP nhân dịp các ngày lễ lớn…

Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện Quyết định 104 cũng bộc lộ một số tồn tại như: Một số nội dung văn bản hướng dẫn thực hiện chưa phù hợp với tính chất đặc thù của đối tượng, với tình hình thực tế hiện nay, thậm chí thiếu chặt chẽ, phải sửa đổi bổ sung nhiều lần dẫn đến việc triển khai thực hiện khó khăn, nhất là trong công tác lập, xét duyệt hồ sơ. Thêm nữa, trong quá trình giải quyết chính sách còn thiếu sự xem xét, xác minh chính xác, để một số đối tượng không phải là TNXP lợi dụng. Công tác tuyên truyền, giải thích chính sách ở một số địa phương, đặc biệt  là vùng sâu, vùng xa chưa tốt, nên việc triển khai quyết định gặp nhiều khó khăn.

Nhằm thực hiện tốt hơn chế độ chính sách đối với đội ngũ TNXP, phù hợp với tình hình kinh tế- xã hội hiện nay, Trung ương Đoàn và Bộ Lao động- TBXH đã thống nhất đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành quyết định mới thay thế Quyết định 104 với những nội dung chủ yếu như:

- Xem xét giải quyết chế độ chính sách như thương binh, liệt sỹ đối với những TNXP tham gia kháng chiến bị thương hoặc hy sinh, đủ điều kiện xác nhận hưởng chính sách như thương binh, liệt sỹ theo quy định tại Nghị định 54/2006/NĐ-CP và Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 26/2005/PL-UBTVQH. Về hồ sơ giải quyết, đề nghị Thủ tướng Chính phủ có cơ chế phù hợp với tính đặc thù của TNXP.

- Trợ cấp 1 lần đối với TNXP tham gia kháng chiến sau khi hoàn thành nhiệm vụ không chuyển ngành, trở về địa phương, chưa được hưởng chế độ trợ cấp 1 lần theo Quyết định 104. Mức trợ cấp phù hợp với điều kiện của đất nước.

- Trợ cấp hàng tháng đối với những TNXP hiện đang sống cô đơn không có người chăm sóc hoặc đang được nuôi dưỡng tại các cơ sở bảo trợ xã hội của Nhà nước.

- Đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo để tổ chức Hội Cựu TNXP các cấp được bảo lãnh vay vốn Ngân hàng Chính sách cho cựu TNXP phát triển kinh tế gia đình như các tổ chức đoàn thể khác.

- Đối với TNXP thời kỳ bảo vệ tổ quốc (1976-1979) sẽ được xem xét giải quyết chính sách theo quy định khi Nhà nước ban hành chính sách đối với lực lượng vũ trang trong thời kỳ bảo vệ tổ quốc.

(theo molisa.gov.vn)