Xem xét bỏ phiếu tín nhiệm chức danh Quốc hội bầu
Một nội dung quan trọng trong chương trình Phiên họp thứ 6, Ủy ban Thường vụ
Quốc hội Khóa XIII là Đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt
động của Quốc hội đã được các thành viên Ủy ban bàn thảo, cho ý kiến
trong buổi họp chiều 23/3.
Theo Đề án, có thể xem xét thực hiện việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức
danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4
Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI.
Theo nội dung Đề án do Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình
bày tại buổi họp, về định hướng, những giải pháp đổi mới trong hoạt động của
Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội có tiến hành phản biện các
chính sách pháp luật ngay từ giai đoạn làm chương trình. Các nội dung báo cáo
thẩm tra dự án luật phải có ý kiến chính thức của Ủy ban Pháp luật về việc đảm
bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của pháp luật.
Đề án cũng đề xuất một số nội dung để Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến
như: Trong thời gian giữa hai kỳ họp Quốc hội, việc xin ý kiến Quốc hội tại lần
trình thứ nhất có thể sẽ được tiến hành dưới hình thức họp truyền hình trực
tuyến từ trụ sở Quốc hội đến 63 tỉnh, thành phố với sự tham gia của các nhà quản
lý, chuyên gia, nhà khoa học thuộc lĩnh vực của dự án.
Tại kỳ họp Quốc hội, chỉ
thảo luận ở Tổ về những dự án luật lớn, phức tạp, còn nhiều ý kiến khác nhau.
Xem xét, rút ngắn thời gian trình bày văn bản báo cáo về tình hình kinh tế-xã
hội, các dự án, báo cáo khác tại Kỳ họp Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội
xuống còn khoảng 15-20 phút. Tiếp tục hoàn thiện thủ tục chất vấn theo nhóm
vấn đề, dành toàn bộ thời gian tại Hội trường cho việc trả lời câu hỏi trực
tiếp; tiến hành chất vấn theo hướng đối thoại, tranh luận đến cùng về từng vấn
đề. Tăng hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn tại phiên họp Ủy ban Thường vụ
Quốc hội; hoạt động báo cáo giải trình của các bộ trưởng, trưởng ngành tại phiên
họp Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội.
Đề án cũng đề xuất nghiên cứu thành lập Ủy ban Dân nguyện
của Quốc hội để đảm nhiệm chức năng giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo,
kiến nghị của cử tri.
Tán thành với định hướng Hội đồng và các Ủy ban tiến hành phản biện chương
trình xây dựng luật, pháp lệnh ngày từ giai đoạn đầu của chương trình xây dựng
pháp luật, tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu băn khoăn, để
việc này khả thi và có hiệu quả thì cần phải có cơ chế đảm bảo sự phối hợp giữa
các cơ quan của Quốc hội với phía Chính phủ.
Cũng liên quan đến giải pháp này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách
Phùng Quốc Hiển lại có quan điểm khác. Ông Hiển cho rằng, cần xem xét kỹ việc để
các cơ quan thẩm tra tham gia ngay cùng với cơ quan xây dựng pháp luật từ giai
đoạn đầu. Bởi các cơ quan này cần có sự độc lập tương đối với nhau trong quá
trình xây dựng dự án luật, pháp lệnh.
Các thành viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều đề nghị tăng cường đội ngũ
chuyên gia ở các bộ phận giúp việc cho các cơ quan, Ủy ban của Quốc hội; Chủ
nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Phùng Quốc Hiển, Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật
Phan Trung Lý và Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân
Dũng cùng đề xuất điều chỉnh bộ phận giúp việc cho các cơ quan, Ủy ban của Quốc
hội theo hướng, mỗi cơ quan có thể hơn một Vụ giúp việc để đáp ứng yêu cầu.
Liên quan đến những giải pháp đổi mới hoạt động xây dựng pháp luật, Chủ nhiệm
Ủy ban Tài chính-Ngân sách Phùng Quốc Hiển đặt vấn đề phải khắc phục bằng được
tình trạng văn bản xây dựng pháp luật gửi đến các cơ quan, Ủy ban của Quốc hội
quá muộn, không thể đủ điều kiện về mặt thời gian để tiến hành thẩm tra, thẩm
định đạt yêu cầu đề ra.
Góp ý với Đề án, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý đề nghị lồng ghép
các nội dung đổi mới hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trên cơ
sở kết quả Tổng kết thi hành Hiến pháp 1992.
Về cách thức tiến hành thảo luận Tổ trong khuôn khổ Kỳ họp Quốc hội, ông Lý
cho rằng, để mỗi buổi thảo luận này đạt chất lượng, phải tiến hành tổng hợp ý
kiến thảo luận đồng thời cơ quan thẩm tra, cơ quan xây dựng luật cần có báo cáo
giải trình, trả lời ngay các đề nghị, thắc mắc nêu ra để những ý kiến này không
phải bàn thảo lại trong phiên họp toàn thể. Theo ông Lý, không nên quy định cứng
nhắc số lần họp Quốc hội trong năm mà chỉ nên quy định Quốc hội họp ít nhất mỗi
năm 2 kỳ nhưng tiến hành đổi mới để giảm thiểu thời gian mỗi Kỳ họp.
Các ý kiến tại buổi làm việc cũng đều tán thành việc thành lập Ủy ban Dân
nguyện của Quốc hội để giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của
cử tri. Ông Phan Xuân Dũng đề nghị cần phải tiến hành sửa đổi, bổ sung quy định
lại một cách cụ thể chức năng, nhiệm vụ cũng như quyền hạn của các cơ quan trực
thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tránh những vấn đề chồng chéo, chưa rõ ràng.
Đánh giá chung các ý kiến tại buổi làm việc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh
Hùng cho rằng, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều thống nhất phương
hướng đổi mới, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của Quốc hội nhưng cần
tiến hành một cách đồng bộ, kịp thời, toàn diện. Chủ tịch Quốc hội lưu ý, trong
khi chờ sửa đổi Hiến pháp 1992, cần tập trung vào việc đổi mới cách thức tiến
hành các kỳ họp Quốc hội, phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để nâng cao
hiệu quả hoạt động của Quốc hội; vừa làm, vừa tổng kết, so sánh, rút kinh nghiệm
để từng bước hoàn thiện mô hình cách thức mới đáp ứng yêu cầu và nguyện vọng của
đại biểu Quốc hội và cử tri.
Đề án sẽ tiếp tục được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại các phiên họp
tới trước khi trình Quốc hội chính thức thông qua./.
• Theo TTXVN