Nhiều vướng mắc trong thực hiện chính sách
Theo ban soạn thảo dự thảo pháp lệnh, hiện nay quy
định điều kiện, tiêu chuẩn xác nhận người có công với một số điểm chưa
thật cụ thể, chính xác, phù hợp với thực tiễn đời sống xã hội. Điều kiện
xác nhận liệt sĩ, thương binh, bệnh binh thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc hiện nay mới chỉ quy định chung là "dũng cảm cứu người, cứu tài sản
của Nhà nước và nhân dân”, "dũng cảm đấu tranh chống tội phạm”... chưa
xác định rõ tính chất, mức độ của hành động... Bên cạnh đó chế độ ưu đãi
có nội dung không còn phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội hiện nay.
Ví dụ như thời điểm hưởng trợ cấp tuất liệt sĩ và trợ cấp tuất cho thân
nhân của thương binh nặng, bệnh binh nặng từ trần chưa thống nhất. Quy
định trách nhiệm của các cơ quan chức năng thực hiện chính sách ưu đãi
xã hội chưa kịp thời, đầy đủ và rõ ràng. Xử lý vi phạm trong lĩnh vực xã
hội còn chưa cụ thể, có nội dung mâu thuẫn với qui định pháp luật khác.
Ông Hoàng Công Thái, Cục trưởng Cục Người có công (Bộ
LĐ-TB&XH) cho biết, theo dự thảo Pháp lệnh mới này, chế độ ưu đãi
đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng sẽ được bổ sung theo hướng Bà mẹ Việt
Nam anh hùng sống ở gia đình thì có người phục vụ. Người phục vụ được
hưởng trợ cấp hàng tháng và cấp thẻ bảo hiểm y tế. Chế độ này sẽ được áp
dụng đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học suy
giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, sống cùng gia đình.
Cụ thể hơn trong chế độ, chính sách
Muốn dành sự quan tâm đặc biệt với những người có
công với cách mạng cần có hành động cụ thể, Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn
đề xã hội của QH Đỗ Mạnh Hùng đề xuất. Theo ông Hùng, cần tìm ra những
nguyên nhân, hạn chế của việc thực thi chính sách liên quan đến chế độ
ưu đãi với người có công thời gian qua. Thực tế, khi đi cơ sở vẫn còn
nhiều băn khoăn, vướng mắc trong thực hiện những chính sách liên quan
đến người có công. Thứ nhất, là khâu đánh giá đúng đối tượng. Chẳng hạn,
trong chiến tranh thì "giặc đến nhà, đàn bà, trẻ con đều đánh”, vậy mà
khi xét đối tượng người có công lại quy định độ tuổi. Vậy phải đến tuổi
nào các cháu được đưa vào đối tượng là người có công? Thứ 2, về điều
kiện tiêu chuẩn quy trình xét duyệt còn nhiều vướng mắc. Nhiều ý kiến
cho rằng, vẫn còn nhiều quy định mang tính định tính, nên rất khó khi
xét đối tượng có phải là người có công hay không? Chẳng hạn đối tượng là
người có công nếu có hành động dũng cảm, vậy thế nào là hành động dũng
cảm thì không được quy định một cách cụ thể. Thứ 3, vướng mắc trong thực
hiện chính sách với người có công nằm ở mức và nội dung được hưởng
chính sách ưu đãi. Điều đó được thể hiện rất rõ khi so sánh các mức nhận
ưu đãi trong nội bộ những người được thụ hưởng chính sách. Thực tế đã
có sự vênh nhau giữa chính những đối tượng nhận chính sách. Có những đối
tượng cùng một lúc hưởng rất nhiều chính sách ưu đãi, trong khi những
đối tượng khác lại chỉ nhận được một chính sách hoặc chưa được hưởng
chính sách...
Đồng tình với quan điểm của Phó Chủ nhiệm Ủy ban
các vấn đề xã hội, đại diện Bộ Tư pháp ông Đinh Trung Tụng cũng cho
rằng: Cần quy định chi tiết cụ thể hơn đối tượng được xét duyệt là người
có công, tránh tình trạng có pháp lệnh nhưng cơ sở áp dụng khó và khó
thực hiện. Đặc biệt cần nhanh chóng cải cách thủ tục hành chính tránh
gây khó dễ cho đối tượng thụ hưởng chính sách.