Phân luồng học sinh - điểm gỡ cho tuyển sinh nghề

Tỷ lệ học viên các trường đào tạo nghề khi tốt nghiệp đạt tới trên 80% có việc làm cho thấy nhu cầu của xã hội về lao động được đào tạo nghề là rất lớn. Mặc dù vậy, hàng năm, các trường nghề, trường trung cấp chuyên nghiệp và trường cao đẳng có tổ chức đào tạo nghề vẫn phải đối mặt bài toán nan giải là khó tuyển đủ chỉ tiêu tuyển sinh.

Nỗi lo tuyển sinh nghề 

Theo thống kê của Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Giáo dục và Đào tạo)) ngày càng nhiều học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở (THCS) lựa chọn học tiếp trung học phổ thông (THPT) và nhóm này đang chiếm đa số. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều học sinh do hoàn cảnh gia đình hoặc năng lực không phù hợp đã bỏ học khi chưa hoàn thành bậc THPT. Tính riêng năm học 2011-2012, sau khi tốt nghiệp bậc học THCS chỉ có gần 1,9% học sinh vào Trung cấp chuyên nghiệp (TCCN), 4% đi học nghề và gần 14% tham gia vào thị trường lao động mà không được đào tạo về nghề nghiệp.

Học sinh ở bậc THPT sau khi tốt nghiệp thì đều có xu hướng thi vào các trường ĐH-CĐ chứ không lựa chọn học nghề hay TCCN. Theo kết quả Khảo sát về phân luồng học sinh sau THPT của Viện Khoa học giáo dục Việt Nam năm 2011 cho thấy có 97,7% học sinh của các trường THPT trên 10 tỉnh, thành phố đại diện cho ba vùng Bắc, Trung, Nam cho biết sẽ thi vào ĐH.

Ông Dương Đức Lân – Tổng cục trưởng Tổng cục Dạy nghề cũng thừa nhận, quy mô và chất lượng tuyển sinh học nghề ngày càng tăng, trên 80% học viên tốt nghiệp trung cấp nghề, cao đẳng nghề có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp, trong đó nhiều nghề đạt trên 90%. Thế nhưng công tác tuyển sinh tại các trường nghề luôn gặp khó khăn.

Phân tích những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, ông Lân cho rằng nguyên nhân chính là do công tác phân luồng hiện nay chưa được triển khai tốt. Dù Chỉ thị số 10-CT/TW của Bộ Chính trị về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, củng cố kết quả giáo dục phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, tăng cường phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và xóa mù chữ cho người lớn đã quy định "phấn đấu có ít nhất 30% học sinh sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở đi học nghề", tuy nhiên việc triển khai chỉ thị ở các địa phương còn rất chậm. Hiện nay, số học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào học nghề chỉ chiếm 5-7%, khoảng cách còn rất xa so với yêu cầu chỉ thị đặt ra.

Mặt khác, tâm lý "sính" bằng cấp, tìm mọi cách để con em mình vào đại học vẫn là phổ biến. Nhiều gia đình và học sinh không lượng sức học của bản thân, điều kiện kinh tế gia đình để tìm con đường học nghề từ sớm. Trong khi đó, các thông tin tuyên truyền, tư vấn và hướng nghiệp về dạy nghề còn yếu, chưa làm cho xã hội, nhất là học sinh phổ thông, thanh niên hiểu đúng và lựa chọn học nghề. Mặt khác, các trường ĐH, CĐ được mở ra quá nhiều, điểm trúng tuyển thấp, chỉ tiêu tuyển ngày càng tăng đã thu hút phần lớn học sinh vào học ĐH, CĐ...

Ông Nguyễn Đức Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội (Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội) cũng nhận định, cái khó hiện nay là tư duy của bố, mẹ vẫn chưa định hướng cho con học xong trung học cơ sở, trung học phổ thông sẽ theo học nghề mà phải vào học đại học. Cho con đi học nghề thì khát vọng của gia đình chưa thỏa mãn. Một vấn đề nữa là hiện nay, giáo dục chưa có nhiều chính sách định hướng cho người học theo kiểu năng lực đến đâu thì học nghề, đến đâu thì học hàn lâm...

Đẩy mạnh phân luồng học sinh

Chiến lược phát triển nguồn nhân lực đến năm 2020 đặt mục tiêu 70%-80% lao động phải qua đào tạo nghề chứ không phải là học đại học. Vì vậy, muốn có cơ cấu lao động hợp lý thì phải động viên người dân đi học nghề. Để giải bài toán tuyển sinh nghề, các nhà quản lý nhấn mạnh giải pháp quan trọng là cần đẩy mạnh và đổi mới công tác hướng nghiệp, phân luồng học sinh sau THCS và THPT. Đây là một nhiệm vụ cấp bách cần làm ngay để đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước và địa phương trong thời gian tới. Chính phủ cũng đã giao Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) nghiên cứu, đề xuất chính sách thực hiện phân luồng. Trong thời gian qua, 2 Bộ đã có nhiều cuộc gặp gỡ, trao đổi để tìm kiếm các giải pháp; đồng thời, tổ chức các hội nghị trong phạm vi hẹp để lắng nghe ý kiến các chuyên gia, ý kiến cơ quan quản lý Trung ương và địa phương để đề xuất ý tưởng trước khi dự thảo các chính sách, trình Chính phủ xem xét, quyết định ban hành. Tuy nhiên, bên cạnh việc thay đổi chính sách cần thay đổi được nhận thức của cha, mẹ học sinh và người học, cũng như nhận thức của các doanh nghiệp, các đơn vị sử dụng lao động.

Riêng trong năm 2014, với chỉ tiêu tuyển mới dạy nghề cho 1,785 triệu người, ông Dương Đức Lân cho biết: Tổng cục Dạy nghề sẽ triển khai các bước tiếp theo của việc đào tạo nghề trình độ cao; tiếp tục thực hiện đào tạo nghề cho lao động nông thôn và nhiều công việc khác như tuyển sinh; vận động, tuyên truyền, hướng nghiệp tuyển sinh để vào các trình độ cao đẳng nghề, trung cấp nghề. Tổng cục Dạy nghề dự kiến đồng hành với Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH), các Sở LĐ-TB&XH, các trường sẽ tổ chức ngày hội dạy nghề hướng nghiệp, tuyên truyền các em học sinh...

Đặc biệt, trong năm 2014, Việt Nam đăng cai tổ chức Hội thi tay nghề ASEAN. Công tác chuẩn bị cho Hội thi Tay nghề Quốc gia 2014 và Hội thi ASEAN đang được đơn vị tập trung chuẩn bị…. Ông Lân cho rằng đây là dịp thuận lợi để tuyên truyền, hướng nghiệp cho học sinh khi lựa chọn con đường học nghề./.

Theo CPV

© Bản quyền 2015 Bộ LĐ-TB & XH - Cục Người có công

Địa chỉ: 139 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội.

Tel: (04) 3734 2414 - Fax: (04) 3734 24145

E-mail: info@nguoicocong.gov.vn - Website: www.nguoicocong.gov.vn

Phòng thông tin Liệt Sĩ: (04) 3734 9765

Hỗ trợ kỹ thuật Tel: (04) 379 315 98 (máy lẻ 103) - (04) 3562 6000 (chọn máy lẻ 1425)

]},\"$undefined\",\"$undefined\",true],\"initialHead\":[[\"$\",\"meta\",null,{\"name\":\"robots\",\"content\":\"noindex\"}],\"$L6\"],\"globalErrorComponent\":\"$7\",\"children\":[null,[\"$\",\"$L8\",null,{\"children\":[\"$\",\"html\",null,{\"lang\":\"vi\",\"children\":[\"$\",\"body\",null,{\"className\":\"__className_aaf875\",\"children\":[[\"$\",\"$L9\",null,{\"locale\":{\"locale\":\"vi\",\"Pagination\":{\"items_per_page\":\"/ trang\",\"jump_to\":\"Đến\",\"jump_to_confirm\":\"xác nhận\",\"page\":\"Trang\",\"prev_page\":\"Trang Trước\",\"next_page\":\"Trang Kế\",\"prev_5\":\"Về 5 Trang Trước\",\"next_5\":\"Đến 5 Trang Kế\",\"prev_3\":\"Về 3 Trang Trước\",\"next_3\":\"Đến 3 Trang Kế\",\"page_size\":\"kích thước trang\"},\"DatePicker\":{\"lang\":{\"placeholder\":\"Chọn thời điểm\",\"yearPlaceholder\":\"Chọn năm\",\"quarterPlaceholder\":\"Chọn quý\",\"monthPlaceholder\":\"Chọn tháng\",\"weekPlaceholder\":\"Chọn tuần\",\"rangePlaceholder\":[\"Ngày bắt đầu\",\"Ngày kết thúc\"],\"rangeYearPlaceholder\":[\"Năm bắt đầu\",\"Năm kết thúc\"],\"rangeQuarterPlaceholder\":[\"Quý bắt đầu\",\"Quý kết thúc\"],\"rangeMonthPlaceholder\":[\"Tháng bắt đầu\",\"Tháng kết thúc\"],\"rangeWeekPlaceholder\":[\"Tuần bắt đầu\",\"Tuần kết thúc\"],\"locale\":\"vi_VN\",\"today\":\"Hôm nay\",\"now\":\"Bây giờ\",\"backToToday\":\"Trở về hôm nay\",\"ok\":\"OK\",\"clear\":\"Xóa\",\"month\":\"Tháng\",\"year\":\"Năm\",\"timeSelect\":\"Chọn thời gian\",\"dateSelect\":\"Chọn ngày\",\"weekSelect\":\"Chọn tuần\",\"monthSelect\":\"Chọn tháng\",\"yearSelect\":\"Chọn năm\",\"decadeSelect\":\"Chọn thập kỷ\",\"yearFormat\":\"YYYY\",\"dateFormat\":\"D/M/YYYY\",\"dayFormat\":\"D\",\"dateTimeFormat\":\"D/M/YYYY HH:mm:ss\",\"monthBeforeYear\":true,\"previousMonth\":\"Tháng trước (PageUp)\",\"nextMonth\":\"Tháng sau (PageDown)\",\"previousYear\":\"Năm trước (Control + left)\",\"nextYear\":\"Năm sau (Control + right)\",\"previousDecade\":\"Thập kỷ trước\",\"nextDecade\":\"Thập kỷ sau\",\"previousCentury\":\"Thế kỷ trước\",\"nextCentury\":\"Thế kỷ sau\"},\"timePickerLocale\":{\"placeholder\":\"Chọn thời gian\",\"rangePlaceholder\":[\"Bắt đầu\",\"Kết thúc\"]}},\"TimePicker\":{\"placeholder\":\"Chọn thời gian\",\"rangePlaceholder\":\"$a\"},\"Calendar\":\"$b\",\"global\":{\"placeholder\":\"Vui lòng chọn\"},\"Table\":{\"filterTitle\":\"Bộ lọc\",\"filterConfirm\":\"Đồng ý\",\"filterReset\":\"Bỏ lọc\",\"filterEmptyText\":\"Không có bộ lọc\",\"filterCheckall\":\"Chọn tất cả\",\"filterSearchPlaceholder\":\"Tìm kiếm bộ lọc\",\"emptyText\":\"Trống\",\"selectAll\":\"Chọn tất cả\",\"selectInvert\":\"Chọn ngược lại\",\"selectNone\":\"Bỏ chọn tất cả\",\"selectionAll\":\"Chọn tất cả\",\"sortTitle\":\"Sắp xếp\",\"expand\":\"Mở rộng dòng\",\"collapse\":\"Thu gọn dòng\",\"triggerDesc\":\"Nhấp để sắp xếp giảm dần\",\"triggerAsc\":\"Nhấp để sắp xếp tăng dần\",\"cancelSort\":\"Nhấp để hủy sắp xếp\"},\"Tour\":{\"Next\":\"Tiếp\",\"Previous\":\"Trước\",\"Finish\":\"Hoàn thành\"},\"Modal\":{\"okText\":\"Đồng ý\",\"cancelText\":\"Hủy\",\"justOkText\":\"OK\"},\"Popconfirm\":{\"okText\":\"Đồng ý\",\"cancelText\":\"Hủy\"},\"Transfer\":{\"titles\":[\"\",\"\"],\"searchPlaceholder\":\"Tìm ở đây\",\"itemUnit\":\"mục\",\"itemsUnit\":\"mục\",\"remove\":\"Gỡ bỏ\",\"selectCurrent\":\"Chọn trang hiện tại\",\"removeCurrent\":\"Gỡ bỏ trang hiện tại\",\"selectAll\":\"Chọn tất cả\",\"removeAll\":\"Gỡ bỏ tất cả\",\"selectInvert\":\"Đảo ngược trang hiện tại\"},\"Upload\":{\"uploading\":\"Đang tải lên...\",\"removeFile\":\"Gỡ bỏ tập tin\",\"uploadError\":\"Lỗi tải lên\",\"previewFile\":\"Xem trước tập tin\",\"downloadFile\":\"Tải tập tin\"},\"Empty\":{\"description\":\"Trống\"},\"Icon\":{\"icon\":\"icon\"},\"Text\":{\"edit\":\"Chỉnh sửa\",\"copy\":\"Sao chép\",\"copied\":\"Đã sao chép\",\"expand\":\"Mở rộng\"},\"Form\":{\"optional\":\"(Tùy chọn)\",\"defaultValidateMessages\":{\"default\":\"$${label} không đáp ứng điều kiện quy định\",\"required\":\"Hãy nhập thông tin cho trường ${label}\",\"enum\":\"$${label} phải có giá trị nằm trong tập [${enum}]\",\"whitespace\":\"$${label} không được chứa khoảng trắng\",\"date\":{\"format\":\"$${label} sai định dạng ngày tháng\",\"parse\":\"Không thể chuyển ${label} sang kiểu Ngày tháng\",\"invalid\":\"$${label} không phải giá trị Ngày tháng hợp lệ\"},\"types\":{\"string\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"method\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"array\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"object\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"number\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"date\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"boolean\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"integer\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"float\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"regexp\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"email\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"url\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\",\"hex\":\"$${label} không phải kiểu ${type} hợp lệ\"},\"string\":{\"len\":\"$${label} phải dài đúng ${len} ký tự\",\"min\":\"Độ dài tối thiểu trường ${label} là ${min} ký tự\",\"max\":\"Độ dài tối đa trường ${label} là ${max} ký tự\",\"range\":\"Độ dài trường ${label} phải từ ${min} đến ${max} ký tự\"},\"number\":{\"len\":\"$${label} phải bằng ${len}\",\"min\":\"$${label} phải lớn hơn hoặc bằng ${min}\",\"max\":\"$${label} phải nhỏ hơn hoặc bằng ${max}\",\"range\":\"$${label} phải nằm trong khoảng ${min}-${max}\"},\"array\":{\"len\":\"Mảng ${label} phải có ${len} phần tử \",\"min\":\"Mảng ${label} phải chứa tối thiểu ${min} phần tử \",\"max\":\"Mảng ${label} phải chứa tối đa ${max} phần tử \",\"range\":\"Mảng ${label} phải chứa từ ${min}-${max} phần tử\"},\"pattern\":{\"mismatch\":\"$${label} không thỏa mãn mẫu kiểm tra ${pattern}\"}}},\"Image\":{\"preview\":\"Xem trước\"},\"QRCode\":{\"expired\":\"Mã QR hết hạn\",\"refresh\":\"Làm mới\"}},\"children\":[\"$\",\"$L13\",null,{\"children\":[\"$\",\"div\",null,{\"className\":\"app-body\",\"children\":[[\"$\",\"$L14\",null,