Một trong những nhiệm
vụ trọng tâm được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh tại phiên họp là
tiếp tục kiên định thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội
đã đề ra cho năm nay, đó là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô,
duy trì tăng trưởng hợp lý, bảm đảm an sinh xã hội…, chưa điều chỉnh bất
cứ mục tiêu gì theo kế hoạch đã đề ra từ đầu năm. Việc hỗ trợ doanh
nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, phải đi đôi với giữ vững mục tiêu
kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Kinh tế-xã hội tiếp tục chuyển biến tích cực
Thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội tháng Năm và 5
tháng đầu năm nay, các thành viên Chính phủ đều thống nhất nhận
định, tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục có những chuyển biến tích cực,
đúng hướng; từng ngành, từng lĩnh vực đều có xu hướng phục hồi, vượt qua
khó khăn, tạo đà cho những tháng tiếp theo.
Nổi bật là
về kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, chỉ số giá tiêu dùng
(CPI) giảm liên tục từ tháng Ba năm nay cho đến nay và có tốc độ tăng
thấp nhất so với cùng kỳ các năm trước. Cụ thể, so với tháng trước CPI
tháng Một tăng 1%, tháng Hai tăng 1,37%, tháng Ba tăng 0,16%, tháng Tư
tăng 0,05%, tháng Năm tăng 0,18%. So với tháng 12/2011, CPI tháng Năm
năm nay tăng 2,78%, thấp nhất trong ba năm qua.
Nhiều biện pháp
nhằm giảm mặt bằng lãi suất như giảm trần lãi suất tiền gửi, lãi suất
tái cấp vốn, tái chiết khẩu, liên ngân hàng… đã được triển khai thực
hiện đồng bộ. Trần lãi suất tiền gửi từ 14%/năm giảm xuống còn 12%/năm.
Bên cạnh đó, các chính sách tín dụng hỗ trợ nông nghiệp, nông thôn,
doanh nghiệp nhỏ và vừa, sản xuất hàng xuất khẩu, công nghiệp chế biến,
doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động, chương trình đầu tư nhà ở xã hội…
cũng được chỉ đạo triển khai thực hiện quyết liệt.
Về thực hiện
mục tiêu tăng trưởng kinh tế, sản xuất công nghiệp những tháng đầu năm
nay tuy vẫn gặp những khó khăn, song nhờ thực hiện mạnh mẽ các biện pháp
tháo gỡ khó khăn như giãm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia
tăng, hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh, tìm kiếm thị trường tiêu thụ;… sản
xuất công nghiệp ba tháng gần đây đã có chuyển biến và có chiều hướng
cải thiện khá rõ rệt.
Trong những tháng đầu năm nay, ngành nông
nghiệp và các địa phương đã có nhiều cố gắng khắc phục khó khăn do thiên
tai, dịch bệnh, phát triển sản xuất ổn định, bảo đảm an ninh lương
thực, cải thiện đời sống và thu nhập người dân, góp phần quan trọng vào
việc ổn định trật tự an toàn xã hội, đặc biệt trong điều kiện nền kinh
tế đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay.
Hoạt động dịch vụ tiếp
tục phát triển khá, tổng mức bán lẻ hàng hóa dịch vụ tiêu dùng 5 tháng
đầu năm tăng 20,8% so với cùng kỳ năm trước; hoạt động du lịch tiếp tục
diễn ra sôi động trên khắp cả nước, lượng khách du lịch quốc tế đến Việt
Nam trong 5 tháng đầu năm nay tăng 17,5% so với cùng kỳ năm trước.
Bên
cạnh đó, công tác an sinh xã hội, y tế, văn hóa… tiếp tục đạt được
những kết quả quan trọng. Trong 5 tháng đầu năm 2012, cả nước tạo việc
làm cho trên 612.130 người, trong đó xuất khẩu lao động khoảng gần
32.140 người. Các bộ, ngành chức năng và các địa phương cũng đã tích cực
triển khai các biện pháp bảo đảm trật tự an toàn giao thông, giảm thiểu
các vụ tai nạn giao thông.
Tuy nhiên, các thành viên Chính phủ
cũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức của
nền kinh tế, trong đó nổi lên là tăng trưởng kinh tế thấp hơn nhiều so
với cùng kỳ các năm trước; chỉ số phát triển công nghiệp 5 tháng chỉ
tăng 4,2%, bằng 50% so với tốc độ tăng của cùng kỳ 2 năm gần đây; hai
trung tâm phát triển kinh tế lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đều
có mức tăng trưởng chậm; khu vực doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do
thiếu vốn, sức mua giảm, hàng tồn kho lớn; số doanh nghiệp giải thể,
ngừng hoạt động, phải thu hẹp quy mô tăng; giải ngân vốn ngân sách Nhà
nước, vốn trái phiếu Chính phủ chậm…
Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp
Nhiều
ý kiến của các thành viên Chính phủ cho rằng, những kết quả bước đầu
đạt được trong kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tháo gỡ khăn
khăn cho phát triển sản xuất kinh doanh,… thời gian qua đã tạo tiền đề
quan trọng và tạo đà cho nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn
trong các quý sau của năm nay.
Theo đề xuất của nhiều thành
viên Chính phủ, trong thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội
cần hết sức lưu ý tới việc giải quyết hiệu quả những khó khăn, thách
thức, tồn tại hiện nay của nền kinh tế, trong đó đáng lưu ý là lãi suất
tín dụng tuy đã giảm nhưng vẫn còn ở mức cao; khả năng tiếp cận và hấp
thụ vốn tín dụng của doanh nghiệp còn hạn chế; các áp lực tăng giá đầu
vào, nhất là giá điện, xăng dầu và các vật tư thiết yếu khác gây thêm
khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và khả năng cạnh tranh của hàng hóa
xuất khẩu; số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động tăng nhanh
ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của người lao động…
Bộ trưởng
Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã
hội Phạm Thị Hải Chuyền, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng… nhấn
mạnh cần tập trung triển khai thực hiện quyết liệt hơn nữa các giải pháp
đã đề ra trong tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp phát triển sản xuất,
kinh doanh, nhất là phát triển những lĩnh vực, sản phẩm có lợi thế cạnh
tranh; cùng với đó, bên cạnh phân loại, khoanh và xử lý nợ xấu cũng cần
cân nhắc, xem xét tạo điều kiện, hỗ trợ cho các doanh nghiệp có nợ xấu,
song khoản nợ xấu phát sinh là do khách quan, do cơ chế, do tác động khó
khăn kinh tế chung gây ra và bản thân các doanh nghiệp này vẫn có điều
kiện phục hồi sản xuất và phát triển đi lên để tiếp tục đóng góp cho nền
kinh tế khi được hỗ trợ…
Đồng tình với ý kiến cần tập trung
mạnh vào tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu
tư Bùi Quang Vinh, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng nêu
quan điểm, việc tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp
tiếp cận được với vốn tín dụng của ngân hàng nhưng không thực hiện chính
sách nới lỏng tiền tệ dẫn đến lạm phát cao trở lại, làm bất ổn kinh tế
vĩ mô…
Khẳng định Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục thực
hiện quyết liệt lộ trình giảm lãi suất, xử lý tốt nợ xấu… Thống đốc Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình đề xuất việc quan tâm thúc đẩy
giải ngân vốn đầu tư công và khuyến khích đầu tư của các thành phần kinh
tế, cho đây cũng là giải pháp hữu hiệu góp phần giải quyết hàng tồn kho
cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp sắt, thép, ximăng…
Nhận
định với dự báo lạm phát năm nay ở mức trên dưới 7%, qua đó chúng ta
hoàn toàn có cơ sở để tiếp tục lộ trình giảm lãi suất, tạo điều kiện
thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, các Phó Thủ
tướng Nguyễn Thiện Nhân, Vũ Văn Ninh nhấn mạnh các cấp, các ngành cần sự
nỗ lực cao độ nhằm duy trì tăng trưởng ở mức hợp lý, không để tăng
trưởng ở mức quá thấp; đồng thời thực hành tiết kiệm triệt để, giảm chi
phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản
hàng hóa trên thị trường xuất khẩu...
Cho rằng thanh khoản của
các ngân hàng hiện nay là tốt, song các doanh nghiệp tiếp cận và hấp thụ
vốn vay còn gặp nhiều khó khăn, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đề nghị ngành
ngân hàng xem xét và sớm tháo gỡ vướng mắc này cho các doanh nghiệp.
Ngoài
ra, các thành viên Chính phủ cũng nhấn mạnh cần hết sức lưu ý đến việc
thực hiện tốt các giải pháp hỗ trợ, giải quyết việc làm cho người lao
động, nhất là lao động mất việc làm từ các doanh nghiệp phải giải thể,
ngừng sản xuất hoặc bị thu hẹp quy mô sản xuất; rà soát, sửa đổi, hoặc
xóa bỏ các rào cản làm hạn chế hiệu quả đầu tư; cơ cấu lại nợ, giảm nợ
xấu bằng nhiều biện pháp đồng bộ, gắn với cơ cấu lại các ngân hàng
thương mại yếu kém; thực hiện chính sách tài khóa một cách hợp lý trong
sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng với chính sách tiền tệ, tín dụng…
Tăng tổng cầu cho nền kinh tế để hỗ trợ thị trường
Phát
biểu kết luận Phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, tháng Năm
năm nay tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục đà chuyển biến tích cực, việc
kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô đến tháng Năm là thành công;
an sinh xã hội tiếp tục được bảo đảm…Tuy nhiên, tình hình vẫn còn nhiều
khó khăn, thách thức. Xuất hiện điểm mới nổi lên là lạm phát có chiều
hướng xuống quá thấp, tăng trưởng vẫn duy trì nhưng thấp hơn so với cùng
kỳ và nếu không có giải pháp tích cực sẽ không đạt được mục tiêu tăng
trưởng như đã đề ra (khoảng 6%).
Từ nhận định tình hình, Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh phải kiên định thực hiện các mục tiêu
phát triển kinh tế-xã hội đã đề ra cho năm 2012 là kiềm chế lạm phát, ổn
định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý, bảm đảm an sinh xã
hội…, chưa điều chỉnh bất cứ mục tiêu gì theo kế hoạch đã đề ra từ đầu
năm. Việc hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, phải đi
đôi với giữ vững mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Với
quan điểm như vậy, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ tinh thần chung làm
phải tăng tổng cầu cho nền kinh tế để hỗ trợ thị trường, đây không phải
là gói kích cầu mà tăng theo kế hoạch đã đề ra; tăng tổng cầu phải đáp
ứng yêu cầu đặt ra là không gây lạm phát cho năm sau và đảm bảo cho tăng
trưởng hợp lý. Đưa tín dụng vào lĩnh vực nông nghiệp nông thôn, doanh
nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động…
Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước tiếp tục lộ
trình hạ lãi suất cả huy động và cho vay, ngân hàng sớm đưa ra cơ chế xử
lý nợ xấu; giữ ổn định tỷ giá, khẩn trương cơ cấu lại các ngân hàng yếu
kém. Phối hợp hài hòa, linh hoạt giữa chính sách tiền tệ và chính sách
tài khóa để từng bước hạ lãi suất tín dụng, hỗ trợ doanh nghiệp xử lý
hàng tồn kho, kích thích tổng cầu của nền kinh tế…; đồng thời luôn nhất
quán thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Có
biện pháp cơ cấu lại nợ, giãn nợ,… cho các doanh nghiệp, nhất là các
doanh nghiệp có tiềm năng kinh doanh tốt nhưng đang khó khăn tạm thời
nhằm khơi thông dòng vốn trong nền kinh tế, Thủ tướng nói.
Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu Bộ Tài chính thực hiện tốt
chính sách tài khóa, giữ mức bội chi ngân sách không vượt quá chỉ tiêu
đã được Quốc hội thông qua là 4,8% GDP; đảm bảo cân đối thu chi, không
để bị xáo trộn. Tập trung đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư, nhất là
vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn chương
trình mục tiêu quốc gia, vốn ODA. Coi đây là biện pháp hiệu quả để tăng
tổng cầu giúp tháo gỡ một phần hàng tồn kho của các doanh nghiệp. Triển
khai thực hiện các biện pháp để huy động bổ sung nguồn vốn đầu tư hạ
tầng, kiên cố hóa kênh mương, phát triển đường giao thông nông thôn,
trạm bơm điện phục vụ sản xuất nông nghiệp… Xem xét ưu tiên ứng trước
vốn trái phiếu Chính phủ cho các dự án hoàn thành trong năm 2013, không
ứng vốn tràn lan, không đúng trọng tâm, trọng điểm, gây lạm phát, Thủ
tướng chỉ đạo.
Về hỗ trợ thị trường và doanh nghiệp, Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị các bộ, ngành quyết liệt thực
hiện các giải pháp nhằm tiếp tục mở rộng thị trường trong và ngoài nước
thông qua đẩy mạnh xúc tiến thương mại; thúc đẩy xuất khẩu, nhất là đối
với những mặt hàng có thế mạnh.
Bên cạnh đó, Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương thực hiện
tốt hơn nữa công tác đảm bảo an sinh xã hội, giải quyết việc làm, tăng
thu nhập cho người lao động; đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ các huyện
nghèo, các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng bị
thiên tai, không để xảy ra tình trạng người dân thiếu đói.
Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương chủ động
cung cấp thông tin kịp cho các cơ quan thông tấn, báo chí về các mặt
kinh tế-xã hội của đất nước, nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất, góp
phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội đã đề ra
trong năm 2012.
Cũng tại Phiên họp, Chính phủ đã thảo
luận và cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết đẩy mạnh và nâng cao hiệu
quả hội nhập kinh tế quốc tế giai đoạn 2012-2015 và tầm nhìn đến 2020;
việc xây dựng Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết
số 12-NQ/TW ngày 16/1/2012 của Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung
ương Đảng (khóa XI) về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện
nay;” Báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc
kéo dài thời hạn sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân; Dự án
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân./.