Tan nát rừng tự nhiên

Đoàn công tác chứng kiến cảnh cây cối bị cày trắng, đất đá ngổn ngang. Bắt đầu từ khu vực cổng Nhà máy vàng Phước Sơn (xã Phước Đức, huyện Phước Sơn), con đường do Cty vàng Phước Sơn cày ủi bằng xe cơ giới rộng cả chục mét, xuyên vào giữa khu rừng tự nhiên. Suốt 2 bên đường là cảnh rừng tự nhiên bị thiệt hại nghiêm trọng. Phía taluy dương nhiều gốc cây rừng bị cày sát gốc, chực ngã đổ, còn phía taluy âm thì cây rừng bị ngã gãy, nghiêng đổ, có cây bị chôn sống còn thò ngang một phần ra vực sâu. Nhiều cây đường kích lên đến nửa mét. Cả khu rừng còn lại 2 bên đường toàn là cây thân gỗ cao vút, xanh um.

Con đường phá rừng dài vào đến tận khu bãi thải của nhà máy vàng mới tạm dừng lại. Ông Lê Nho Năm - Hạt trưởng Kiểm lâm huyện Phước Sơn - cho biết: “Việc Cty vàng Phước Sơn phá rừng tự nhiên để làm đường tại đây hoàn toàn tự tiện, không hề thông báo với cơ quan kiểm lâm. Việc tác động vào đất, rừng tự nhiên này cũng chưa hề được sự cho phép của cơ quan thẩm quyền. Nhưng, theo quy định pháp luật, dù Cty có được cơ quan thẩm quyền cho phép đi nữa thì khi tác động vào rừng tự nhiên cũng phải có cơ quan kiểm lâm giám sát, quản lý”.

Tự tiện phá rừng

Ông Nguyễn Văn Hà - Trưởng bộ phận trắc địa của Cty, có mặt tại hiện trường - chống chế: 

“Chúng tôi chỉ lựa chọn những chỗ không có rừng để cày ủi đường vào bãi thải. Đường cũng chỉ dài 500m. Cũng chỉ mới cày ủi từ 1 tháng nay thôi”. Nhưng ông không nói gì khi chúng tôi chỉ những tàn tích còn lại của cây rừng ngã đổ ngổn ngang 2 bên đường. Ông Hà cũng phải thừa nhận việc cày ủi san lấp phá rừng tự nhiên để làm đường là chưa được phép. Bởi, trên tay ông là tấm sơ đồ thể hiện rõ ràng khu vực rừng tự nhiên được tô vẽ màu vàng với tổng diện tích hơn 1ha “đất xin thuê kỳ này” chính là con đường đã được cày ủi san lấp mất rừng tự nhiên. Phía bên kia “con đường phá rừng” có thêm một khu vực đất rừng rộng 4,8ha mà trên sơ đồ cũng tô màu vàng - diện tích đất rừng chưa được cho thuê và chưa được phép tác động - cũng sắp sửa được Cty san ủi cày lấp để mở rộng bãi thải.

Ông Nguyễn Thanh Quang - GĐ Sở NNPTNT - cho biết: “Khi Cty TNHH vàng Phước Sơn trước đây đề nghị UBND tỉnh cho thuê hơn 5ha đất rừng này, UBND tỉnh yêu cầu sở kiểm tra, thẩm định, đề xuất ý kiến. Sau khi kiểm tra, khảo sát thực địa, đây là rừng tự nhiên, nên chiếu theo văn bản chủ trương trước đây của UBND tỉnh đối với chính việc này là không được tác động vào rừng tự nhiên, nên sở đã đề xuất tỉnh không đồng ý cho phép. Thế nhưng, thực tế là Cty đã tác động vào rừng tự nhiên khi chưa được phép”.

Có mặt tại hiện trường, nhưng với lý do là “mỗi bộ phận hoạt động độc lập” nên ông Trần Đình Hưng - cán bộ hành chính Cty - không thể làm việc với đoàn công tác. Các cán bộ lãnh đạo Sở NNPTNT, Chi cục Kiểm lâm tỉnh, Phòng Cảnh sát môi trường tỉnh yêu cầu các cán bộ Cty báo cáo lãnh đạo Cty, để phối hợp cùng cơ quan chức năng tỉnh tiến hành kiểm tra làm rõ vụ việc. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Xuân Tường - Tổng GĐ Cty vàng Phước Sơn - nói: “Mặc dù chưa được phép, nhưng Cty buộc lòng phải làm liều như vậy, vì áp lực của tiến độ đảm bảo việc hoàn thành nhà máy chế biến vàng”. Ông Tường quên rằng, theo quy định pháp luật, hành vi huỷ hoại rừng tự nhiên với diện tích 0,8ha trở lên là bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

• Theo Trương Tâm Thư (Laodong)