Theo
UBTVQH, dự thảo Luật sau khi chỉnh lý gồm có 14 chương với 213 điều
(tăng 3 điều so với dự thảo Luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5).
Trong đó có 56 điều giao Chính phủ hướng dẫn. Đại diện cơ quan soạn thảo
cho biết sẽ có 4 Nghị định hướng dẫn những điều này và 3 Nghị định cơ
bản đã hoàn thành.
Tại
phiên họp, đa số ý kiến đại biểu tán thành với những nội dung cơ bản
của dự thảo, đồng thời cũng cho ý kiến vào những vấn đề cụ thể. Tuy
nhiên, còn nhiều ý kiến đề nghị bổ sung thêm một số nội dung để hoàn
thiện dự thảo trình Quốc hội trong tháng 10 tới.
 |
|
Phiên họp thứ 21 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chiều 12/9.
Ảnh: Phương Hoa - TTXVN
|
Thu hồi đất để sử dụng vào các mục đích phát triển kinh tế - xã hội
Cụ
thể, về vấn đề thu hồi đất, có ý kiến đề nghị không quy định Nhà nước
thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế - xã hội.
UBTVQH
cho rằng, để thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quy
hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp đã dự kiến quỹ đất sử dụng cho các
mục đích, trong đó có quỹ đất dành cho các dự án phát triển kinh tế, xã
hội. Các dự án phát triển kinh tế, xã hội thuộc lợi ích quốc gia, lợi
ích công cộng phải do Nhà nước thu hồi đất để bảo đảm thực hiện. Bởi
vậy, cần giữ quy định thu hồi đất để sử dụng vào các mục đích phát triển
kinh tế - xã hội như trong dự thảo Luật.
Về
vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Ngân sách - Tài chính của Quốc hội Phùng
Quốc Hiển và Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý đều tán thành với ý
kiến giữ nguyên của UBTVQH.
Tuy
nhiên, ông Phùng Quốc Hiển đề nghị: Việc thu hồi đất thực hiện các dự
án phát triển kinh tế, xã hội nên quy định hạn mức đất được phép thu hồi
theo từng cấp (Quốc hội, Chính phủ, HĐND) để hạn chế thu hồi tràn lan,
đảm bảo minh bạch, khách quan.
Theo
ông Phan Trung Lý, Điều 62 và Điều 63 quy định về thu hồi đất cho mục
đích lợi ích quốc gia, công cộng và thực hiện các dự án phát triển kinh
tế - xã hội có nhiều điểm giống nhau. Do đó, cần nghiên cứu để quy định
cho chặt chẽ.
Đồng
tình với quan điểm trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn đề nghị
nên gộp 2 điều trên và lấy tên khác bao quát được cả nội dung thu hồi
đất để phát triển kinh tế, xã hội và thu hồi đất vì lợi ích quốc gia,
công cộng để phát triển kinh tế - xã hội.
Đảm bảo công bằng cho dân khi thu hồi đất
Về
vấn đề bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất, nhiều ý kiến đề nghị việc
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phải đảm bảo
công bằng cho người sử dụng đất được bồi thường theo mục đích đang sử
dụng hợp pháp, người có đất khi Nhà nước thu hồi được hỗ trợ đào tạo
nghề, tạo việc làm, tổ chức lại sản xuất, đảm bảo đời sống.
Theo
UBTVQH, bồi thường là bù đắp những thiệt hại cho người có đất do việc
thu hồi đất gây ra như thiếu đất sản xuất, nhà ở, sản xuất bị gián đoạn,
lợi nhuận bị giảm sút, cuộc sống, sinh hoạt bị ảnh hưởng… Việc bồi
thường có thể bằng đất, bằng tiền. Đối với hỗ trợ không phải là để bù
đắp phần bồi thường chưa thỏa đáng mà xác định đây là việc Nhà nước tạo
điều kiện cho người có đất thu hồi có cuộc sống tốt hơn. Tái định cư
được thực hiện theo nguyên tắc bảo đảm khi thu hồi đất ở mà phải di
chuyển chỗ ở thì phải bố trí chỗ ở cho người có đất thu hồi theo nguyên
tắc nếu tiền bồi thường không đủ mua suất tái định cư tối thiểu thì được
Nhà nước hỗ trợ đủ để mua suất tái định cư tối thiểu.
Về
vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc
hội Phan Xuân Dũng cho rằng, dự thảo Luật cần quy định rõ trên loại đất
cụ thể nào đó, người dân có quyền gì và khi thu hồi họ được hưởng gì để
tạo sự đồng thuận, nhằm đảm bảo công bằng cho người dân về vấn đề bồi
thường đất.
Đồng
tình với quan điểm trên, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc
cho rằng, việc đền bù cũng cần tính đến diện tích đất ngoài định mức,
như diện tích người dân khai hoang trong thời gian dài, bỏ nhiều công
sức.
Xem xét việc thành lập cơ quan định giá đất
Về
giá đất, đa số ý kiến đại biểu tán thành quy định về bảng giá đất và
giá đất cụ thể của dự thảo Luật. Tuy nhiên, cũng còn nhiều ý kiến đề
nghị nên xây dựng bảng giá đất định kỳ hàng năm hoặc 2 năm 1 lần hoặc 5
năm 2 lần và nghị quy định trong hồ sơ trình Hội đồng nhân dân xem xét
thông qua bảng giá đất phải có văn bản phản biện của Mặt trận Tổ quốc
cùng cấp và các tổ chức chính trị - xã hội là thành viên chủ yếu của Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam. Đồng thời, cũng có ý kiến đề nghị quy định thành
lập cơ quan định giá đất độc lập với cơ quan quyết định thu hồi đất,
giao đất, cho thuê đất.
Về
vấn đề này, UBTVQH cho rằng, bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành làm
căn cứ để tính toán các nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất với
Nhà nước như thu tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân; thuế;
phí, lệ phí liên quan đến đất đai. Dự thảo Luật đã quy định khi giá đất
thị trường có biến động lớn thì điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp. Giá
đất trong bảng giá vừa bảo đảm ổn định để định hướng cho giá đất thị
trường lại vừa phù hợp với giá thị trường. Vì vậy, nên giữ quy định về
vấn đề này như trong dự thảo Luật.
Về
việc thành lập cơ quan định giá đất độc lập với cơ quan quyết định thu
hồi đất, giao đất, cho thuê đất, theo ý kiến của UBTVQH, đất đai thuộc
sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý,
Nhà nước có quyền định đoạt đối với đất đai, trong đó có quyền quyết
định giá đất. Do vậy, việc giao thẩm quyền cho Ủy ban nhân cấp tỉnh quy
định, quyết định giá đất là phù hợp. Để bảo đảm tính độc lập, khách
quan, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước khi quy định, quyết định giá đất
phải căn cứ vào giá đất do tổ chức có chức năng tư vấn giá đất xác định.
Kết
thúc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, so với
các luật khác, dự án Luật Đất đai sửa đổi thông qua tại 3 kỳ họp. Điều
đó chứng tỏ Đảng, Chính phủ, Quốc hội nhận thức rất rõ tầm quan trọng
của Luật này. Luật liên quan thiết thực đến đời sống của người dân, ổn
định chính trị xã hội của đất nước, bởi vậy, cơ quan soạn thảo, cùng với
ủy ban thẩm tra phải tiếp tục tiếp thu, rà lại đầy đủ, đảm bảo tính khả
thi của luật, để khi vào đời sống, Luật khắc phục tối đa những tồn tại,
nhất là tình trạng khiếu nại, tố cáo, tiêu cực, lãng phí thất
thoát.../.
• Theo CPV