Phú Yên sẽ lập hồ sơ đề nghị công nhận ba di sản
Ngày 15/9, Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Yên đã có buổi làm việc với Ủy ban UNESCO Việt Nam, Vụ Văn hóa Đối ngoại và UNESCO thuộc Bộ Ngoại giao về việc nghiên cứu khả năng lập hồ sơ đề nghị di sản và danh hiệu quốc tế đối với một số di sản vật thể như đàn đá, kèn đá; danh hiệu Vịnh đẹp thế giới đối với Vịnh Xuân Đài, thuộc thị xã Sông Cầu.
Vụ trưởng Vụ Văn hóa Đối ngoại và UNESCO, Bộ Ngoại giao, Phạm Cao Phong cho biết thanh âm của bộ kèn đá có thể nói là độc nhất vô nhị. Ngoài ra, kèn đá còn gợi mở đến âm hưởng của bộ nhạc cụ khí trong Phật giáo mật tông. Vì vậy, có thể xem xét, đánh giá để hướng đến hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị công nhận kèn đá là Di sản văn hóa phi vật thể và Di sản ký ức của nhân loại.
Về giá trị của bộ đàn đá ở Phú Yên, có thể kết nối với các bộ đàn đá khác trong khu vực và đệ trình hồ sơ lên UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Riêng đối với Vịnh Xuân Đài, Vụ trưởng Phạm Cao Phong đề nghị cần có sự khẳng định thêm về nhiều yếu tố như giá trị địa chất, địa mạo; sự liên kết về địa chất giữa vịnh với Gành Đá Đĩa độc nhất vô nhị về địa chất của Việt Nam nằm ngay bên cửa vịnh.
Cùng với việc làm việc với Câu lạc bộ Vịnh đẹp thế giới, ông Phong đề nghị tỉnh Phú Yên cần làm việc với các bộ, ngành liên quan khẳng định tính độc đáo của vịnh trước khi đi đến quyết định trình hồ sơ công nhận. Tỉnh Phú Yên có thể hướng đến việc đề nghị UNESCO công nhận là vùng đất hoặc thành phố sáng tạo về văn hóa dân gian.
Hai bộ đàn đá và kèn đá của Phú Yên được phát hiện tại huyện Tuy An, có niên đại cách nay khoảng 2.500 năm. Đàn đá có bộ thang âm 8 thanh, là bộ đàn đá duy nhất có thang âm đầy đủ nhất được phát hiện cho đến nay tại Việt Nam.
Bộ kèn đá có cùng niên đại với bộ đàn đá và là loại nhạc khí độc nhất vô nhị cho tới nay ở Việt Nam và có thể trên cả thế giới.
Hai bộ đàn đá và kèn đá được xem là sự kết tinh văn hóa dân gian có độ đậm đặc về văn hóa, từ lâu đã được xem như bảo vật quốc gia.
Trong khi đó, Vịnh Xuân Đài có nhiều vũng nhất trong số những vịnh tại Việt Nam, đã được công nhận là thành viên Câu lạc bộ Vịnh đẹp thế giới. Xuân Đài có vẻ đẹp tự nhiên thuần khiết, có giá trị về đa dạng sinh học, cùng với giá trị văn hóa, lịch sử lớn, độc đáo mang tính bước ngoặc của dân tộc và lịch sử đất nước.
Vịnh Xuân Đài là nơi đặt dấu mốc bang giao đầu tiên giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Năm 1832, phái đoàn ngoại giao Hoa Kỳ do Edmund Robert và George Thompson mang quốc thư của Tổng thống Andrew Jackson sang thương nghị với triều đình nhà Nguyễn tại đây. Đây cũng là nơi quân Đồng Minh đánh đắm tàu chiến của quân Nhật trong thế chiến thứ 2.
Trước đó, Vịnh Xuân Đài là nơi cư trú đầu tiên của người Việt trên vùng đất Phú Yên; nơi khởi đầu nghiệp cầm quân của thiên tài quân sự Nguyễn Huệ; là nơi diễn ra nhiều trận giao tranh giữa quân Nguyễn Huệ và Nguyễn Ánh./.
• Theo TTXVN